ভাৰতীয় জাতীয় আন্দোলনৰ সাৰাংশ [ MODERN INDIAN HISTORY,1885 TO 1947]
ভাৰতীয় জাতীয় আন্দোলনৰ সাৰাংশ
MODERN INDIAN HISTORY,1885 TO 1947
দেখা গৈছে যে ভাৰতত স্বাধীনতাৰ বাবে সংগ্ৰাম ৰাজনৈতিক, সামাজিক-সাংস্কৃতিক আৰু অৰ্থনৈতিক কাৰকৰ এক শৃংখলাৰ একত্ৰীকৰণ আছিল যাৰ ফলত জাতীয়তাবাদৰ উত্থান ঘটিছিল।
১৮৮৫ চনৰ ২৮ ডিচেম্বৰত বোম্বাইৰ গোকুলদাস তেজপাল সংস্কৃত বিদ্যালয়ৰ চৌহদত ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছ (INC) প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল। ইয়াত সভাপতিত্ব কৰিছিল W. C. Benarjee আৰু ইয়াত ৭২ জন প্ৰতিনিধি উপস্থিত আছিল। A.O Hume ব্ৰিটিছ চৰকাৰক সুৰক্ষা প্ৰদান কৰাৰ লক্ষ্যৰে INC ভেটিত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল।
A.O Hume INC প্ৰথম সাধাৰণ সম্পাদক হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল।
কংগ্ৰেছৰ প্ৰকৃত লক্ষ্য হৈছে ভাৰতীয় যুৱক-যুৱতীসকলক ৰাজনৈতিক আন্দোলনত প্ৰশিক্ষণ দিয়া আৰু দেশত জনমত সংগঠিত কৰা বা সৃষ্টি কৰা। ইয়াৰ বাবে, তেওঁলোকে বাৰ্ষিক অধিৱেশনৰ পদ্ধতি ব্যৱহাৰ কৰে য'ত তেওঁলোকে সমস্যাটোৰ বিষয়ে আলোচনা কৰে আৰু প্ৰস্তাৱটো গৃহীত কৰে।
ভাৰতীয় জাতীয়তাবাদৰ প্ৰথম বা প্ৰাৰম্ভিক পৰ্যায়টোক মধ্যমীয়া পৰ্যায় (১৮৮৫-১৯০৫) বুলিও কোৱা হয়। মধ্যপন্থী নেতাসকল আছিল W. C. Banerjee, গোপাল কৃষ্ণ গোখলে, R.C.DUTTA , ফিৰোজশ্বাহ মেহতা, জৰ্জ য়ুলে ইত্যাদি।
মডাৰেটসকলৰ ব্ৰিটিছ চৰকাৰৰ ওপৰত সম্পূৰ্ণ বিশ্বাস আছে আৰু পি পথ গ্ৰহণ কৰিছে অৰ্থাৎ।প্ৰতিবাদ, প্ৰাৰ্থনা আৰু আৱেদন। মডাৰেটৰ কামৰ পদ্ধতিৰ পৰা হতাশাৰ বাবে, 1892 চনৰ পিছত কংগ্ৰেছৰ ভিতৰত উগ্ৰবাদ বিকশিত হ'বলৈ আৰম্ভ কৰে। উগ্ৰপন্থী নেতাসকল আছিল লালা লাজপত ৰায়, বাল গংগাধৰ তিলক, বিপিন চন্দ্ৰ পাল আৰু অৰবিন্দ ঘোষ। পি পথৰ পৰিৱৰ্তে, তেওঁলোকে আত্মনিৰ্ভৰশীলতা, গঠনমূলক কাম আৰু স্বদেশীৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে।
প্ৰশাসনিক সুবিধাৰ বাবে লৰ্ড কাৰ্জনৰ দ্বাৰা বংগ বিভাজন (১৯০৫) ঘোষণাকৰাৰ লগে লগে ১৯০৫ চনত স্বদেশী আৰু বৰ্জন প্ৰস্তাৱ গৃহীত হয়।
মুছলিম লীগ ১৯০৬ চনত আগাহ খান তৃতীয় আৰু মোশিন মুলকৰ দ্বাৰা প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল।
১৯০৬ চনত আগাহ খান তৃতীয় আৰু মোশিন মুলকৰ দ্বাৰা প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল।
১৯০৯ চনৰ মুছলিম লীগ আইনৰ দ্বাৰা পৃথক ভোটাৰ প্ৰৱৰ্তন কৰা হৈছিল
গাদাৰ আন্দোলন ১৯১৩ চনত লালা হৰদয়ালে আৰম্ভ কৰিছিল আৰু ১৯১৩ চনৰ ১ নৱেম্বৰত গাদাৰ পাৰ্টি প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল। ইয়াৰ মুখ্য কাৰ্যালয় ছান ফ্ৰান্সিস্কোৰ যুগন্তৰ আশ্ৰমৰ ৰূপত স্থাপন কৰা হৈছিল আৰু গাদাৰৰ জাৰ্নেলৰ প্ৰকাশন আৰম্ভ কৰিছিল।
কোমগাটা মাৰু ঘটনাটো ১৯১৪ চনৰ ছেপ্টেম্বৰত সংঘটিত হৈছিল আৰু ইয়াৰ বাবে ভাৰতীয়সকলে যাত্ৰীসকলৰ আইনী যুঁজৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ শোৰ কমিটি নামৰ এখন সমিতি গঠন কৰিছিল।
১৯১৪ চনত প্ৰথম বিশ্বযুদ্ধ আৰম্ভ হয়।
তিলকে ১৯১৬ চনৰ এপ্ৰিলত গৃহ শাসন আন্দোলন আৰম্ভ কৰিছিল আৰু ইয়াৰ মুখ্য কাৰ্যালয় পুনাত আছিল আৰু স্বৰাজৰ দাবী কৰিছিল।
এনি বেচাণ্টে ১৯১৬ চনৰ ছেপ্টেম্বৰত গৃহ শাসন আন্দোলন আৰম্ভ কৰিছিল আৰু ইয়াৰ মুখ্য কাৰ্যালয় মাদ্ৰাজৰ ওচৰৰ আদিয়াৰত আছিল।
১৯১৬ চনৰ কংগ্ৰেছৰ লক্ষ্ণৌ অধিৱেশনত অম্বিকা চৰণ মজুমদাৰ (মধ্যপন্থী নেতা) সভাপতিত্ব কৰিছিল য'ত উগ্ৰপন্থী আৰু মধ্যপন্থী উভয় নেতাএকত্ৰিত হৈছিল।
১৯১৫ চনৰ ৯ জানুৱাৰীত গান্ধীজী ৪৬ বছৰ বয়সত দক্ষিণ আফ্ৰিকাৰ পৰা ভাৰতলৈ উভতি আহে।
১৯১৬ চনত গান্ধীজীয়ে সত্য আৰু অহিংসাৰ ধাৰণা প্ৰচাৰ কৰিবলৈ আহমেদাবাদ (গুজৰাট)ত সাবৰমতী আশ্ৰম প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল।
চম্পাৰণ সত্যাগ্ৰহ – ১৯১৭
খেদা সত্যাগ্ৰহ – ১৯১৭
আহমেদাবাদ মিল ষ্ট্ৰাইক – 1918
ৰৌলাট আইন সত্যাগ্ৰহ ফেব্ৰুৱাৰী, 1919
গান্ধীজীয়ে ১৯১৯ চনৰ ফেব্ৰুৱাৰীমাহত সত্যাগ্ৰহ সভা প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল। এই আন্দোলনত শিক্ষাৰ্থী, মধ্যবিত্ত, শ্ৰমিক আৰু পুঁজিপতিয়ে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল, আৰু সংগঠন হিচাপে কংগ্ৰেছ কতো নাছিল। গান্ধীজীৰ এইটো প্ৰথম গণ আন্দোলন আছিল।
জালিয়ানৱালাবাগ গণহত্যা – ১৩ এপ্ৰিল, ১৯১৯ ।১৯১৯ চনৰ ১৩ এপ্ৰিলত চৈফুদ্দিন কিচ্চলিউ আৰু সত্যপালক গ্ৰেপ্তাৰ কৰাৰ প্ৰতিবাদত অমৃতসৰৰ জালিয়ানৱালা বাগত লোকসকল একত্ৰিত হৈছিল।
১৯২০ চনৰ ১ আগষ্টত খিলাফত সমিতিয়ে তিনিটা বিষয়ত অসহযোগ আন্দোলন আৰম্ভ কৰে- পঞ্জাৱৰ অন্যায়, খিলাফত সমস্যা, আৰু স্বৰাজৰ দাবী।
১৯২০ চনত অসহযোগ আন্দোলন আৰম্ভ কৰা হৈছিল।১৯২০ চনৰ অক্টোবৰমাহত N.M Joshi, R Choudary বোম্বাইত অল ইণ্ডিয়া ট্ৰেড ইউনিয়ন কংগ্ৰেছ প্ৰতিষ্ঠা কৰে। লালা লাজপত ৰায়ৰ সভাপতিত্বত অকালি আন্দোলন ১৯২০ চনত আৰম্ভ হৈছিল।
1925 চনত, এছজিপিচি (শিৰোমণি গুৰুদ্বাৰা প্ৰভান্দক কমিটি) প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল।
কংগ্ৰেছ খিলাফত স্বৰাজ পাৰ্টি চি আৰ দাস আৰু মতিলাল নেহৰুৰ দ্বাৰা গঠন কৰা হৈছিল। কংগ্ৰেছৰ দ্বিতীয় বিভাজনৰ বাবেও বিখ্যাত।
1927 চনত, এছ.এছ. মিৰাজকাৰ, কে. এন. জুগলকাৰ আৰু এছ.ভি. ঘাটেৰ দ্বাৰা বোম্বাইত ৱৰ্কৰ্ছ এণ্ড পিজেণ্ট পাৰ্টি (ডব্লিউপিপি) গঠন কৰা হৈছিল।
1924 চনত, এইচ.আৰ.এ. (হিন্দুস্তান ৰিপাব্লিকান এছ'চিয়েচন) কানপুৰত গঠন কৰা হৈছিল। ইয়াৰ সদস্যসকল আছিল চিএছ আজাদ, শচীন সান্যাল আৰু ৰামপ্ৰসাদ বিছমিল।
1929 চনত, ফিৰোজেশ্বাহ কোটলা দিল্লীত এইচএছআৰএ (হিন্দুস্তান সমাজতান্ত্ৰিক গণৰাজ্য সংস্থা) গঠন কৰা হৈছিল। ভগত সিঙে এইচএছআৰএত যোগদান কৰিছিল।
১৯২৫ চনৰ ৯ আগষ্টত কাকোৰী ট্ৰেইন ডকাইত, এই ষড়যন্ত্ৰৰ গোচৰত ৰাম প্ৰসাদ বিছমিল, ৰাজেন্দ্ৰ লাহিড়ী, ৰোশন লাল আৰু আসাফাকুল্লা খানক ফাঁচী দি হত্যা কৰা হয়।
১৯৩১ চনৰ ২৩ মাৰ্চত লাহোৰ ষড়যন্ত্ৰ গোচৰত ভগত সিং, ৰাজগুৰু আৰু সুখদেৱক ফাঁচী দিয়া হয়।
১৯২৭ চনৰ ৮ নৱেম্বৰত ষ্টেনলী বল্ডউইনৰ অধীনত ব্ৰিটিছ ৰক্ষণশীল চৰকাৰে চাইমন কমিছন নিযুক্ত কৰে। ১৯১৯ চনৰ সংস্কাৰ আইনৰ পিছত দেশত চৰকাৰৰ কাৰ্যপ্ৰণালীৰ অনুসন্ধান কৰা।
নেহৰু প্ৰতিবেদন- 1928 অধিৰাজ্যৰ মৰ্যাদা, সাৰ্বজনীন প্ৰাপ্তবয়স্ক ভোটাধিকাৰ আদিৰ বাবে।
জিন্নাৰ 14 দফা কাৰ্যসূচী আছিল 1929 চনৰ 31 মাৰ্চত।
১৯২৯ জৱাহৰলাল নেহৰুৰ অধ্যক্ষতাত INCয়ে লাহোৰ অধিৱেশন অনুস্থিত কৰে ,য'ত পূৰ্ণ স্বৰাজৰ প্ৰস্তাৱ কংগ্ৰেছে গৃহীত কৰে আৰু গান্ধীজীৰ নেতৃত্বত আইন অমান্য আন্দোলন আৰম্ভ কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয়।
1930 চনৰ 26 জানুৱাৰীত প্ৰথমবাৰৰ বাবে স্বাধীনতা দিৱস উদযাপন কৰা হৈছিল।
দাণ্ডি মাৰ্চৰ পৰা আইন অমান্য আন্দোলন আৰম্ভ কৰা হৈছিল।
১৯৩০ চনৰ ১২ মাৰ্চৰ পৰা ৬ এপ্ৰিললৈ গান্ধীজীয়ে তেওঁৰ ৭৮ জন অনুগামীৰ সৈতে সাবৰমতী আশ্ৰমৰ পৰা দাণ্ডিলৈ যাত্ৰা কৰে আৰু ১৯৩০ চনৰ ৬ এপ্ৰিলত নিমখ প্ৰস্তুত কৰি নিমখ আইন ভংগ কৰে।
১৯৩০ চনৰ ১২ নৱেম্বৰত প্ৰথম ঘূৰণীয়া মেজ সন্মিলন অনুষ্ঠিত হয়।
১৯৩১ চনৰ ৫ মাৰ্চ তাৰিখে গান্ধী আৰউইন চুক্তি স্বাক্ষৰিত হয়।
১৯৩১ চনৰ ২৩ মাৰ্চতাৰিখে ভগত সিং, ৰাজগুৰু আৰু সুখদেৱৰ বিচাৰ।
1931 চনৰ 29 মাৰ্চতাৰিখে, বল্লভ ভাই পেটেলৰ সভাপতিত্বত INCৰ কৰাচী অধিৱেশন। এই অধিৱেশনত প্ৰথমবাৰৰ বাবে মৌলিক অধিকাৰ আৰু অৰ্থনৈতিক নীতিৰ এক প্ৰস্তাৱ গৃহীত হয়।
১৯৩১ চনৰ ৭ ছেপ্টেম্বৰত দ্বিতীয় ঘূৰণীয়া মেজমেল অনুষ্ঠিত হয় য'ত গান্ধীজীয়ে কংগ্ৰেছৰ হৈ অংশগ্ৰহণ কৰে।
১৯৩২ চনৰ ১৬ আগষ্টত সাম্প্ৰদায়িক বা ৰামছে মেকডনাল্ড বঁটা ঘোষণা কৰা হয়।
১৯৩২ চনৰ ২৬ ছেপ্টেম্বৰত, পুনা চুক্তি স্বাক্ষৰিত হয়।
১৯৩২ চনৰ নৱেম্বৰ মাহত তৃতীয় ঘূৰণীয়া মেজমেল অনুষ্ঠিত হয়।
1935 চনত, কেন্দ্ৰত সৰ্বভাৰতীয় ফেডাৰেচন, প্ৰাদেশিক স্বায়ত্তশাসন আৰু দ্বৈততা সৃষ্টি কৰিবলৈ ভাৰত চৰকাৰ আইন গৃহীত কৰা হৈছিল।
ভাৰত ত্যাগ আন্দোলনৰ দিশে
গুৰুত্বপূৰ্ণ কংগ্ৰেছ অধিৱেশনসমূহ:
👉 1936 – লক্ষ্ণৌ (ইউপি) – J.L Nehruৰ সভাপতিত্বত
👉 1937 – ফৈজপুৰ (মহাৰাষ্ট্ৰ) – J.L Nehruৰ সভাপতিত্বত (গাওঁখনত অনুষ্ঠিত প্ৰথম অধিৱেশন)
👉 ১৯৩৮ – হৰিপুৰা (গুজৰাট) – S.C Bose সভাপতিত্বত
👉১৯৩৯ – ত্ৰিপুৰী (এম.পি.) – S.C Bose সভাপতিত্বত
👉১৯৩৯ চনৰ ছেপ্টেম্বৰ মাহত আইআইএনডি বিশ্বযুদ্ধ আৰম্ভ হয় আৰু ভাৰতক ইয়াৰ সন্মতি অবিহনে সহযোগী ঘোষণা কৰা হয়।
👉১৯৩৯ চনত S.C Bose ফৰৱাৰ্ড ব্লক প্ৰতিষ্ঠা কৰে। এইটো এটা বাওঁপন্থী দল আছিল।
১০ আগষ্ট, ১৯৪০ - আগষ্ট অফাৰ Lord Linlithgow ভাইচৰয়ে দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধত ভাৰতীয়সকলৰ সমৰ্থন প্ৰাপ্ত কৰাৰ বাবে ঘোষণা কৰিছিল।
১৯৪২ চনৰ ১১ মাৰ্চ তাৰিখে প্ৰধানমন্ত্ৰী Winstill Churchill ছাৰ ষ্টেফৰ্ড ক্ৰিপছৰ অধ্যক্ষতাত ভাৰতীয়সকলৰ সাংবিধানিক অচলাৱস্থা আৰু সমস্যাৰ সমাধান বিচাৰি এটা অভিযান প্ৰেৰণ কৰাৰ কথা ঘোষণা কৰে।
Cripps Mission বিফলতাৰ লগে লগে ১৯৪২ চনত ভাৰতীয় নেতাসকলে ভাৰত ত্যাগ আন্দোলন আৰম্ভ কৰে আৰু গান্ধীজীয়ে ভাৰত ত্যাগৰ প্ৰস্তাৱ ৰখা হয়। গান্ধীজীয়ে Do or Die বাবে আহ্বান জনাইছিল।.
1942 চনত - ভাৰতীয় ৰাষ্ট্ৰীয় সেনা ছিংগাপুৰত কেপ্টেইন মোহন সিং আৰু নিৰঞ্জন গিলে প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল। S.C Boseৱে ছিংগাপুৰ আৰু ৰেঙ্গুনত দ্বিতীয় মুখ্য কাৰ্যালয়ৰ কমাণ্ড গ্ৰহণ কৰিছিল।
1943 চনৰ 21 অক্টোবৰত – S.C Boseৰ অধীনত ছিংগাপুৰত আজাদ হিন্দ চৰকাৰ স্থাপন কৰা হৈছিল। ৰাণী ঝান্সি নামেৰে জনাজাত এটা মহিলা ৰেজিমেণ্ট আছিল।
১৯৪৫ চনত দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধৰ সমাপ্তি ঘটে।
1945 চনত – ৰাজনৈতিক অচলাৱস্থা সমাধানৰ বাবে লৰ্ড ৱেভেলৰ দ্বাৰা চিমলা কনফাৰেন্স বা ৱেভেল প্লেনৰ প্ৰস্তাৱ দিয়া হৈছিল।
1946 চনত, প্ৰধানমন্ত্ৰী ক্লেমেণ্ট এটলীয়ে কেবিনেট মিছন পৰিকল্পনা ঘোষণা কৰিছিল।
১৯৪৬ চনৰ ২ ছেপ্টেম্বৰত - J.L Nehruৰ অধীনত অন্তৱৰ্তীকালীন চৰকাৰ গঠন কৰা হয়।
১৯৪৭ চনৰ মাৰ্চ মাহত – লৰ্ড মাউণ্টবেটেনক ক্ষমতা হস্তান্তৰৰ উপায় বিচাৰি ভাৰতলৈ প্ৰেৰণ কৰা হৈছিল। প্লেন বলকান নামেৰেও জনাজাত।
1945 চনত – ৰাজনৈতিক অচলাৱস্থা সমাধানৰ বাবে লৰ্ড ৱেভেলৰ দ্বাৰা Shimla Conference or Wavell Planদিয়া হৈছিল।
1946 চনত, প্ৰধানমন্ত্ৰী ক্লেমেণ্ট এটলীয়ে কেবিনেট মিছন পৰিকল্পনা ঘোষণা কৰিছিল।
১৯৪৬ চনৰ ২ ছেপ্টেম্বৰত - জে এল নেহৰুৰ অধীনত অন্তৱৰ্তীকালীন চৰকাৰ গঠন কৰা হয়।
১৯৪৭ চনৰ মাৰ্চ মাহত – Lord Mountbattenক ক্ষমতা হস্তান্তৰৰ উপায় বিচাৰি ভাৰতলৈ প্ৰেৰণ কৰা হৈছিল। Plan Balkan নামেৰেও জনাজাত।
3 জুন ত ভাৰতৰ স্বাধীনতা আইন, 1947 গৃহীত হয় যাৰ দ্বাৰা দুখন ডমিনিয়ন ৰাজ্য ভাৰত আৰু পাকিস্তানলৈ ক্ষমতা হস্তান্তৰ কৰা হয়
অসমীয়া আৰু ইংৰাজীত MOCK TEST 👇👇👇
Mock test No 1 👉 Click
Mock Test No 2 👉 Click Here
Mock Test No 3 👉 Click Here
Mock Test No 4 👉 Click here
Assam history 👉 তুর্কীসকলৰ আক্ৰমণ
চাকৰি নতুন Information পাবলৈ 👉 CLICK HERE
Comments
Post a Comment